Sanayi ve Teknoloji Bakan Mehmet Fatih Kacr, 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesi dorultusunda gelecek be ylda hayata geirilecek programlarla yksek teknoloji ve kritik alanlarda AR-GE ve yerli retim kapasitesinin artrlacan bildirdi.
Bakan Kacr, Boazii niversitesi tarafndan “Belirsizlik anda Finansal Dnm” temasyla dzenlenen Finans Zirvesi 2025’te yapt konumada, dnyann ok katmanl bir dnm srecinden getiini belirtti.
Liberal ticaretin yerini, korumaclk eksenli bir ekonomi yaklamna braktna iaret eden Kacr, “retimde ve teknoloji gelitirmede stratejik zerklik, ulusal egemenliin vazgeilmez bir paras olarak konumlanyor. Yerli retim hamleleri, gvenilir ortaklardan ve dostlardan tedarik anlay n plana kyor.” dedi.
Kacr, artan kresel kutuplama ve stratejik belirsizlik ortamnda teknolojinin gittike jeopolitik bir g enstrmanna dntn vurgulad.
Sanayide alan saysn 3 milyon 900 binden 6 milyon 700 bine kardklarn ifade eden Kacr, unlar kaydetti:
“Gelimi sanayi altyapmz, esnek retim kabiliyetimiz ve lojistik avantajlarmzla kresel pazarlarda byk bir rekabet avantaj elde ettik. 22 yl nce 36 milyar dolar olan yllk rn ihracatmz, imdi 265 milyar dolarla Cumhuriyet tarihimizin zirve dzeylerine eriti. Trkiye artk in’den sonra, Orta Avrupa’ya kadar uzanan geni kuakta, en fazla eit rn rekabeti ekilde en fazla lkeye ihra edebilen lkedir.”
“AR-GE’YE YAPTIIMIZ YATIRIMIN MLL GELRMZDEK PAYI GELM LKELER SEVYESNE ERT”
Kacr, dnyada uygulanan en etkin AR-GE tevik sistemiyle teknoloji gelitirmede nemli kazanmlar elde ettiklerini aktararak, lkenin orta-yksek ve yksek teknolojili rn ihracatnn 2002’de 10 milyar dolarken geen yl 101 milyar dolarla 10 katna eritiini syledi.
AR-GE ve inovasyon ekosistemiyle yksek teknolojili sektrlerin artk sanayi retiminde pozitif olarak ne ktn kaydeden Kacr, “Yllk 1,2 milyar dolardan 16 milyar dolara ykselttiimiz AR-GE harcamalarmzn te ikisi zel sektr firmalarmz tarafndan gerekletiriliyor. AR-GE’ye yaptmz yatrmn milli gelirimizdeki pay gelimi lkeler seviyesine eriti.” diye konutu.
Kacr, zel sektrdeki 1600′ akn AR-GE ve tasarm merkezinde grev yapan aratrmac ve mhendisin yksek katma deerli retimi mmkn klan yeniliki zmlerle teknoloji odakl kalknma vizyonuna g kattn belirtti.
Dijital ve Yeil Dnm Destek Programlarn hayata geirdiklerini hatrlatan Kacr, ikiz dnmn birok alanda e zamanl ve kapsaml bir yeniden yaplanmay, bunun iin de uzun vadeli ve btncl yatrmlar gerekli kldn syledi.
“LKEMZDEN 68 KURUM 14 MLYON AVROLUK FONA ERM ELDE ETT”
Kacr, yalnzca finansal kaynak salamakla snrl kalmayan, ayn zamanda teknik uzmanlk, proje ynetimi kapasitesi ve bilgi birikimini Trkiye ile paylamaya istekli uluslararas finans kurulularyla kapsaml ve ok boyutlu ibirlikleri kurduklarn da anlatarak projelere ilikin bilgi verdi.
Dijital Avrupa Program’na katldklarn dile getiren Kacr, “lkemizin programa katlmyla birlikte, sanayicilerimiz, giriimcilerimiz ve niversitelerimiz Avrupa Komisyonu tarafndan alan arlara bavuru yapma imkanna kavutu. Bugne kadar lkemizden 68 kurum 14 milyon avroluk fona eriim elde etti.” ifadelerini kulland.
Kacr, Trkiye Yzyl’nda, sanayi altyapsn yksek teknolojili retimde yeni kapasite ve kabiliyetlerle talandracak admlar devreye almaya devam edeceklerini vurgulayarak, Teknoloji Odakl Sanayi Hamlesi Program ile yksek teknoloji yatrmlar iin AR-GE’den seri retime, utan uca btncl bir destek mekanizmas kurduklarn kaydetti.
Program dorultusunda destek karar alnan 160 projeyle stratejik sektrlerde kabiliyeti nemli lde gelitirecek 137 milyar liralk yatrm harekete geirdiklerini bildiren Kacr, “Getiimiz yl ktmz Ykselen Yeniliki Teknolojiler ars da sanayicilerimizden byk tevecch grd. ar kapsamnda toplam yatrm tutar 315 milyar liray bulan 372 bavurunun deerlendirme srecinde de sona yaklatk.” diye konutu.
“AR-GE VE YERL RETM KAPASTEMZ ARTIRACAIZ”
Kacr, Yatrm Taahhtl Avans Kredisi Program ile Merkez Bankas ile ibirlii iinde d ticaret ann yzde 85’ini oluturan 284 rne ynelik yatrmlar hzlandrdklarn belirterek, yle devam etti:
“Merkez Bankamzn 300 milyar liralk kaynak tahsis ettii bu programn giriimcilerimizden yksek ilgi grmesi bizleri memnun ediyor. Uluslararas rekabet gcn artracak ve milli ekonomimizin ykseliini destekleyecek programa bugne dek toplam yatrm tutar 1 trilyon 256 milyar liray bulan 275 proje bavurdu. 58 projeye ilikin deerlendirmeleri tamamladk. Bunlar arasndan bugne kadar toplam yatrm tutar 241 milyar liraya yaklaan 49 proje deerlendirme komitesi tarafndan kredi bavurusu gerekletirmeye uygun bulundu.”
HIT-30 Yksek Teknoloji Yatrm Program ile ileri teknoloji yatrmlarn hzlandrdklarn anlatan Kacr, yatrmclara proje bazl yatrm teviklerinin yannda cazip koullarda finansman ve uygun yatrm alanlar sunduklarn bildirdi.
Kacr, martta aklanan 9,3 milyar dolarlk 19 yeni yatrmn tamamlandnda, 20 binden fazla nitelikli istihdam oluturacan, cari dengeye yllk 12,4 milyar dolar katk salayacan hatrlatarak, “Sayn Cumhurbakanmz, bu yatrmlarla e zamanl olarak, sanayi retiminde ve teknolojide tam bamszlk hedefimizi ve Trkiye’yi yksek teknolojili rnlerin retiminde lider lkeler arasna tama vizyonumuzu ortaya koyan 2030 Sanayi ve Teknoloji Strateji Belgesi’ni de ilan etti. Strateji Belgemiz dorultusunda nmzdeki be ylda hayata geireceimiz programlarla yksek teknoloji ve kritik alanlarda AR-GE ve yerli retim kapasitemizi artracaz.” diye konutu.
Dijital dnm geni bir bak asyla ele alarak ekonominin genelinde hzlandracaklarna deinen Kacr, sanayiyi dk karbonlu retime ynlendirecek destek aralar ve uluslararas finansman kaynaklarn yaygnlatracaklarn syledi.
Kacr, kurulacak yeni kalknma ve ticaret koridorlaryla kazan-kazan ilkesine dayal ittifaklarn lkenin kresel ticaretteki konumunu perinleyeceini belirterek, ihracatta ve d ticarette pazar eitlilii salayarak, kresel deer zincirlerindeki krlmalara kar lke ekonomisinin dayanklln artracaklarn vurgulad.
Orta ve uzun vadeli hedefler dorultusunda yeni programlar hayata geirirken Trkiye ve dnya ekonomisindeki gelimeleri takip ettiklerini de kaydeden Kacr, yle devam etti:
“Kresel dzeyde yaanan ticaret savalarnn Trk sanayisine yeni frsat kaplar amas iin youn ekilde aba gsteriyoruz. Ayn zamanda bu frtnal dnemin risklerinden sanayicilerimizi korumak iin gayret ediyoruz. Fiyat istikrarn nceleyen ekonomik programmz i talep zerinde yavalatc etkiler oluturuyor. Enflasyonla mcadeleyle uzun vadede yakalanan istikrar lkemizde salkl bymeyi getirecektir.”
Kacr, KOSGEB Kapasite Gelitirme Destek Program’nn youn ilgi grdne dikkati ekerek, “lk bavuru dneminde 877 iletmenin 19,5 milyar liralk yatrm projesini destekledik. Getiimiz hafta balattmz ve 30 Haziran’a kadar srecek ikinci bavuru dneminde ise KOB’lerimize 20 milyon lira st limitli, 36 aya kadar vadeli ve 20 puana kadar geri demesiz finansman destei sunuyoruz.” dedi.
Sanayicinin finansmana eriimini destekleyecek yeni admlar hayata geireceklerini de aktaran Kacr, Trkiye’nin corafi konumu, gen ve dinamik nfusu, gelimi sanayi altyaps, gl retim kltr ve artan teknoloji gelitirme kapasitesiyle ykseliini srdreceini ifade etti.
Milyar dolar deeri aan 7 teknoloji giriiminin (Turcorn) olduunu dile getiren Kacr, “Hedefimiz 2030’a kadar lkemizde 100 bin teknoloji giriiminin yeermesi ve Turcornlarmzn deerinin 100 milyar dolara erimesidir.” dedi.
Kacr, giriimcilik ekosistemine daha fazla uluslararas sermaye ekmek adna, kamunun apa yatrmc olarak giriim sermayesi fonlarna katlmn artracaklarna iaret ederek, szlerini yle srdrd:
“Kamu destekli fonlarn fonu mekanizmalarn yaygnlatrarak biyoteknoloji, yapay zeka gibi stratejik alanlarda sektrel ve tematik giriim sermayesi fonlarn devreye alacaz. Byk lekli iletmelerin bu fonlara aktif katlmn tevik ederek, yeniliki zmlerin geni bir ekonomik yapya entegre edilmesini salayacak ve giriimcilik ekosistemimizin srdrlebilir bymesi iin zemin hazrlayacaz. Bizler yatrmc dostu politikalarla sanayicilerimizin, giriimcilerimizin ihtiya duyduu dzenlemeleri hayata geirerek gl bir yatrm iklimi oluturmaya devam edeceiz.”
Bakan Kacr’a konumasnn ardndan Boazii niversitesi Rektr Prof. Dr. Mehmet Naci nci tarafndan hediye takdim edildi.